Mersin Tabip Odası Başkanı Nasır Nesanır, Sağlık Bakanlığı Yeni Ek Ödeme Yönetmeliği’nin kâr odaklı, kalıcı olmayan ve yetersiz bir düzenleme olduğunu öne sürerek, “Yönetmelik süresi dolan sağlık sistemini yamalamaktan başka bir şey yapmıyor” dedi.
Sağlık Bakanlığı’nın sağlık emekçilerine yapılan ek ödemelerine ilişkin yönetmelik değişikliği Resmi Gazete’de yayınlanmış, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, yönetmeliği sosyal medya hesabından, “Bir gün bir yönetmelik okuduk, Türkiye’de doktor olmanın anlamı değişti. İleride böyle denecek” diye duyurmuştu. Yönetmelik, sağlık camiasında sevinçle değil tepkiyle karşılaşırken, sağlık emekçileri böyle bir yönetmeliği kabul etmediklerini söyledi.
Konuyla ilgili açıklama yapan Mersin Tabip Odası Başkanı Nasır Nesanır, Sağlık Bakanlığı Yeni Ek Ödeme Yönetmeliği’nin kâr odaklı, kalıcı olmayan ve yetersiz bir düzenleme olduğunu öne sürdü. Sağlık hizmetinin niteliği gereği kâr veya verimlilik beklentisi ile kurgulanamayacağını vurgulayan Nesanır, “İktidarın uyguladığı sağlıkta dönüşüm programı piyasalaştırılması yönünde önemli adımlarla hastayı ‘müşteri’, sağlık kurumlarını ‘işletme’ye dönüştürme; sağlık emekçilerini de grevsiz, toplu sözleşmesiz ve iş güvencesiz bir ortamda çalıştırma sürecinde büyük ölçüde başarıya ulaşmıştır. Bu dönüşümde önemli aracı döner sermaye olmuştur” dedi.
“Sistem ihtiyaca yönelik değil”
Performansa dayalı ek ödeme sisteminin sonucunda hekim ve sağlık çalışanlarının çalışma rutinlerinin; toplumun sağlık ihtiyaçlarına göre değil, daha fazla kâr getiren, dolayısıyla daha kolay yoldan daha fazla kazanabilecekleri uygulamalara yönelerek sonunda piyasanın sınırsız isteklerinin kontrolü altına girdiğini aktaran Nesanır, “Toplumun gerçek sağlık ihtiyaçlarının yerine piyasanın doymak bilmez kâr hırsının baskısına mahkûm olan bu sağlık sistemi, sağlık çalışanlarını tüketerek ayakta kalmaya çalışsa da krize girmekten kurtulamamıştır. Sistem; kendi tükettiği hekim ve sağlık çalışanlarından, girdiği krizin göğüslenmesini de beklemektedir. Ancak hekim ve sağlık çalışanlarının performansa dayalı ek ödeme sisteminden deneyimledikleri, şu an bu ölümcül uzlaşmayı mümkün kılmamaktadır” ifadelerini kullandı.
“Toplum sağlığı olumsuz etkilenecek”
2021 Eylül ayında Türk Tabipleri Birliği’nin 6 bin 178 hekimle yaptığı anket çalışmasında; kamudaki hekimlerin yarısından fazlasının hiç performans ek ödemesi alamadığının saptandığını söyleyen Nesanır, “Aynı şekilde, çalışmaya katılan hekimlerin yüzde 90’ı, performansa dayalı ek ödeme sistemini adil bulmamaktadır. Çoğunluğu performans ek ödemesi almayan hekimlerin ‘maaş + sabit ek ödemelerinin’ ekonomik kriz altında iyice ezilmesi nedeniyle performans ek ödemesinden devşirilen yeni bir sabit ek ödeme daha sabit ek ödemenin yanına eklenmiştir. Temel ücrette artış yerine, yine gelirde belirsizliği sürdürecek bir teşvik/performansa dayalı ödeme söz konusudur. Olumsuzlukları artık aşikâr olan bu sağlık sisteminin aynı yöntemle ayakta tutulmaya çalışıldığı çok açıktır. Bu nedenle sağlık çalışanları da toplum sağlığı da aynı biçimde olumsuz etkilenecektir” şeklinde konuştu.
“Yönetmelik birçok eksikliği içeriyor”
Yönetmeliğin, sağlık çalışanlarını ilgilendiren önceki mevzuat düzenlemeleri gibi sağlık emek ve meslek örgütlerinin görüşü alınmadan hazırlandığına dikkat çeken Nesanır, “Yayımlanan yönetmelikteki hatalara ve eksikliklere bakıldığında da ortak biçimde hazırlanmadığı anlaşılmaktadır. Neredeyse bütün sağlık çalışanlarının öncelikli talebi, emekliliğe yansıyan yeterli ödemenin yapılmasıydı. Ancak sistemin devamı için bu talep de görmezden gelinmiştir. Yeni yayımlanan yönetmelik de içinde birçok eksikliği içermektedir. Tepkiler geldikçe eksiklikler giderilmeye çalışılsa bile mevcut sağlık sistemini yamalamaktan başka bir görevi olmayan yönetmelik, devam eden kriz ortamına cevap veremeyerek hızla eskiyecektir” dedi.
